Ein Cynllun Gweithredu

Mae Deddf Llesiant Cenedlaethau'r Dyfodol (Cymru) 2015 (yn agor mewn tab newydd) yn ei gwneud yn ofynnol i gyrff cyhoeddus yng Nghymru feddwl am effaith hirdymor eu penderfyniadau; i weithio’n well gyda phobl, cymunedau a’i gilydd; ac i atal problemau parhaus megis tlodi, anghydraddoldebau iechyd a newid yn yr hinsawdd. Mae’r Ddeddf yn ei gwneud yn ofynnol i gyrff cyhoeddus roi pum ffordd allweddol o weithio ar waith wrth wneud penderfyniadau yn y dyfodol:

(1) edrych i'r tymor hir;

(2) mabwysiadu dull integredig;

(3) cynnwys amrywiaeth o’r boblogaeth;

(4) gweithio gydag eraill mewn ffordd gydweithredol;

(5) deall yr achosion sydd wrth wraidd problemau i'w hatal rhag digwydd eto.

Mae'r cyngor yn cydweithio'n agos ag ystod eang o bartneriaid preifat, trydydd sector a chymuned. Mae'r rhestrau canlynol (nad ydynt yn hollgynhwysfawr) yn rhoi enghreifftiau o rai o'r sefydliadau sector preifat a thrydydd sector y mae'n bwriadu gweithio gyda nhw er mwyn cyflawni'r cynllun gweithredu hwn.

Dan arweiniad Cyngor Sir Penfro, mae  Aberdaugleddau: Teyrnas Ynni (yn agor mewn tab newydd) (MH:EK) yn brosiect dwy flynedd gwerth £4.5 miliwn, a fydd yn cael ei gwblhau yn 2022, i archwilio sut olwg allai fod ar system ynni leol ‘glyfar’ wedi’i datgarboneiddio ar gyfer Aberdaugleddau, Penfro a Doc Penfro. Partneriaid y prosiect yw:

• CSP;
• Porthladd Aberdaugleddau;
• Offshore Renewable Energy Catapult;
• Riversimple;
• Wales & West Utilities;
• Arup;
• Energy Systems Catapult.

Cefnogwyr a chydweithwyr y prosiect yw:

• RWE Generation UK plc;
• Simply Blue Energy;
• Gwasanaeth Ynni Llywodraeth Cymru;
• Community Energy Pembrokeshire.

Bydd y prosiect yn archwilio potensial hydrogen fel rhan o ddull aml-fector o ddatgarboneiddio. Yn ganolog i’r prosiect, ac i gyflawni sero net, mae ymrwymiad i ymgysylltu â’r gymuned a diwydiant lleol, gan ddarparu mewnwelediad a chyfleoedd ar gyfer twf. Uchelgais CSP yw casglu mewnwelediad manwl i’r system ynni gyfan o amgylch Aberdaugleddau er mwyn nodi a dylunio system ynni leol a chlyfar ar gyfer y dyfodol yn seiliedig ar ddull gwirioneddol aml-fector (gwres, trydan, trafnidiaeth) a phensaernïaeth systemau ynni cynhwysfawr. Mae’r prosiect yn amlochrog, a bydd y tîm yn ymchwilio i’r meysydd canlynol:

• ynni adnewyddadwy lleol – gan gynnwys solar, ynni gwynt ar y tir, ynni gwynt ar y môr yn y dyfodol, a biomas ar gyfer pontio i nwy wedi’i ddatgarboneiddio;
• marchnadoedd hadau amrywiol ar gyfer hydrogen ar draws adeiladau, trafnidiaeth a diwydiant;
• treialon defnyddwyr o gerbydau celloedd tanwydd;
• systemau gwresogi hybrid sy’n barod ar gyfer hydrogen.

Mae'r prosiect yn addo arddangos manteision pellgyrhaeddol ynni carbon isel. Os bydd yn llwyddiannus, mae ganddo’r potensial i arwain y ffordd a dod y cyntaf o lawer o Systemau Ynni Lleol Clyfar sy’n cefnogi’r DU a’i chymunedau lleol i gyrraedd targed sero net y llywodraeth mewn perthynas ag allyriadau nwyon tŷ gwydr erbyn 2050. Mae MH:EK yn un o'r prosiectau ‘dyluniad manwl’ a ddewiswyd o fewn rhaglen waith ‘Prospering from the Energy Revolution’ (PfER) a ariennir gan Innovate UK fel rhan o'i Gronfa Her Strategaeth Ddiwydiannol (ISCF).

Mae'r cyngor yn gydweithredwr heb ei ariannu o fewn prosiect map trywydd Clwstwr Diwydiannol De Cymru (yn agor mewn tab newydd) (SWIC), a fydd yn ceisio nodi'r opsiynau gorau ar gyfer datgarboneiddio diwydiant yn gosteffeithiol yn Ne Cymru – gan gynnwys y clwstwr diwydiannol ar Ddyfrffordd Aberdaugleddau. Bydd y prosiect yn edrych ar y seilwaith sydd ei angen ar gyfer datblygu'r economi hydrogen; ar gyfer dal, defnyddio a storio carbon ar raddfa fawr (CCUS) a thrafnidiaeth; yn ogystal â chyfleoedd strategol ar y safle sy'n benodol i bob diwydiant. Y partneriaid allweddol ar gyfer cynnig £1.5 miliwn Cam 2 fydd diwydiant, darparwyr seilwaith, cynhyrchwyr pŵer a chynghorau – sef cyrff megis:

• Wales and West Utilities;
• National Grid Electricity Transmission plc;
• Western Power Distribution;
• Calon Energy;
• RWE Generation UK plc;
• Cyngor Sir Penfro;
• Cyngor Bwrdeistref Sirol Castell-nedd Port Talbot.

Mae partneriaid arfaethedig eraill yn cynnwys:

• CR Plus Limited
• Costain Limited
• Progressive Energy Limited
• Siemens plc
• ITM power
• Prifysgol De Cymru
• Environmental Resources Management Limited
• Capital Law Limited
• Tata Steel
• Valero Energy Limited
• Vale Europe Limited
• Celsa Manufacturing (UK) Limited
• Awdurdod Porthladd Aberdaugleddau (MHPA)
• Tarmac Trading Limited
• Cydffederasiwn Diwydiannau Papur
• Associated British Ports
• Undeb Cenedlaethol yr Amaethwyr (NFU)
• BOC
• Rockwool Limited
• Calor