Adroddiad Blynyddol Safonaur Gymraeg

Llunio Polisi

Mae gan y Cyngor gyfrifoldeb, wrth lunio polisi newydd neu adolygu/diwygio polisi presennol, am ystyried yr effaith y mae penderfyniad polisi’n ei chael ar y cyfleoedd i bobl ddefnyddio’r Gymraeg. 

Ar gyfer Adroddiad Blynyddol Safonau’r Gymraeg 2022/3, cynhaliwyd adolygiad o’r holl benderfyniadau ffurfiol a wnaed gan y cyngor, y cabinet ac aelodau cabinet annibynnol (ac yr oedd angen asesiad effaith integredig ar eu cyfer) mewn perthynas â Safonau’r Gymraeg ar ddatblygiadau polisi a gymerwyd rhwng 01/04/22 a 31/03/24.  Roedd nifer o fethiannau yn y prosesau Asesiad Effaith Integredig gan gynnwys llai o effeithiolrwydd fel offeryn i gefnogi penderfyniadau oherwydd bod rhai asesiadau yn cael eu cynnal yn ddiweddarach yng nghylchred y prosiect.  Mae canllawiau ychwanegol mewn perthynas ag elfennau iaith Gymraeg yr Asesiad Effaith Integredig wedi'u hychwanegu at y canllawiau corfforaethol.

Ar gyfer 2023/4, cynhaliwyd adolygiad tebyg ar sampl o’r penderfyniadau ffurfiol a wnaed.  Mae rhai diffygion o hyd mewn prosesau Asesiad Effaith Integredig, er enghraifft, ar gyfer rhai asesiadau, prin yw’r wybodaeth sydd wedi’i chynnwys yn yr asesiad o effaith ar y Gymraeg. Dylid nodi nad yw'r math hwn o ymarfer adolygu yn darparu asesiad manwl gywir o un flwyddyn i’r llall.

Yn ystod 2024/5, bydd y broses Asesiad Effaith Integredig Corfforaethol yn cael ei hadolygu.  Mae’r adolygiad hwn mewn ymateb i nifer o ffactorau gan gynnwys canllawiau a gyhoeddwyd ar wefan Comisiynydd y Gymraeg mewn perthynas â chanfyddiadau tribiwnlys diweddar yn ymwneud â safonau llunio polisi’r Gymraeg. Defnyddir y canllawiau hyn i gefnogi'r broses adolygu. Yn dilyn adolygiad, bydd y templed Asesiad Effaith Integredig diwygiedig a'r canllawiau yn cael eu treialu a'u profi i sicrhau eu bod yn ymarferol ac yn syml i'w defnyddio, ac yn bodloni ein dyletswyddau. Byddwn yn eu hyrwyddo i'r holl staff i'w hatgoffa o'r gofyniad i’w defnyddio wrth wneud penderfyniadau ffurfiol.