Rhiant Cymorth EBSA

Os ydych chi'n meddwl bod gan eich plentyn EBSA, mae yna ffyrdd y gallwch chi ei gefnogi, ynghyd â'r ysgol ac asiantaethau eraill.

Cydweithio rhwng yr ysgol a'r cartref yw'r ffordd orau o sicrhau bod gorbryderon eich plentyn yn cael eu cefnogi. Er y gall yr ysgol gefnogi'r anghenion hyn yn yr ysgol, gall y cartref gefnogi'r plentyn gyda'i bryderon ynghylch mynd i'r ysgol neu pan fydd yn dychwelyd adref. Dyma rai awgrymiadau da ar gyfer cefnogi eich plentyn a allai fod yn dangos symptomau EBSA:

Gwrandewch ar bryderon eich plentyn a chydnabod ei emosiynau. Mae’n bwysig peidio â chynhyrfu wrth drafod dychwelyd i’r ysgol gan y gall hwn fod yn gyfnod o rwystredigaeth i chi a’ch plentyn.
Siaradwch ag ysgol eich plentyn cyn gynted â phosibl i rannu gwybodaeth a chreu dull cyson o gefnogi eich plentyn. Cysylltwch â nhw pan fo'n bosibl fel bod pawb yn deall.
Crëwch drefn gyson gartref, e.e. boreau, amser bwyd ac amser gwely. Efallai y bydd angen i chi ychwanegu amser at eich trefn arferol i drafod gorbryderon eich plentyn.
Mae camau bach yn allweddol. Efallai y bydd angen i chi ailadrodd cam eto os yw'ch plentyn yn colli'r ysgol neu'n canfod bod cam penodol yn y cynllun yn peri gorbryder.
Treuliwch amser yn ateb unrhyw gwestiynau sydd gan eich plentyn am yr ysgol. Efallai y bydd yn rhaid i chi ymchwilio i wefan yr ysgol neu siarad â staff yr ysgol i'w hateb.
Cefnogwch eich plentyn i’w helpu i reoli ei deimladau pan fydd yn poeni am fynychu'r ysgol. Gallwch ddefnyddio rhai o'r strategaethau yn yr adnodd y gellir ei lawrlwytho. Gallwch chi ddefnyddio'r rhain hefyd!
Defnyddiwch wrthrych trosiannol os yw'ch plentyn yn ei chael hi'n anodd cael ei wahanu oddi wrthych, e.e. llun ohonoch, nodyn, eitem fach sy'n ei atgoffa ohonoch chi ayb.
Mae angen i rieni fod yn gwbl glir ynghylch presenoldeb yn yr ysgol. Rhaid i'r cwestiwn beidio ymwneud ag a fydd y plentyn yn mynd i'r ysgol ond pryd bydd yn mynd. Efallai y bydd angen agwedd gadarn iawn (ond gofalgar). Mae angen cyfarwyddiadau clir a chyson, gan gynnwys yr hyn a elwir yn gyfarwyddiadau ‘record wedi torri’. Mae hyn yn golygu ailadrodd yr un cyfarwyddyd sylfaenol dro ar ôl tro nes ei fod yn ddealladwy.

Er enghraifft, bydd y rhiant yn dweud yn glir ac yn ddigynnwrf, “Rydyn ni'n mynd yn y car nawr.” “Na, mae’n rhy hwyr i hynny – ewch yn y car os gwelwch yn dda.” “Ewch yn y car nawr os gwelwch yn dda.” “Na, dwi'n gofyn i chi fynd yn y car nawr.” “Dydyn ni ddim yn mynd yn ôl y tu mewn i'r tŷ.” Yn y pen draw, dylai’r math hwn o ymagwedd roi ymdeimlad o ddiogelwch i’ch plentyn y gellir dibynnu ar ei deulu ar adegau o argyfwng.

Dylid gwneud y plentyn yn ymwybodol o'r problemau cymdeithasol a rhyngbersonol a all ddeillio o beidio â delio â gwrthod mynd i’r ysgol. Er enghraifft, mae'r ysgol yn lle pwysig iawn i gwrdd â ffrindiau a ‘chadw mewn cysylltiad’ â'r hyn mae pobl ifanc eraill yn eu harddegau yn ei wneud, yn ogystal â datblygu sgiliau i ddelio â sefyllfaoedd anghyfforddus neu frawychus. Felly gall colli’r cysylltiad cymdeithasol pwysig hwn â’r ysgol ychwanegu at bryderon presennol a gwadu cyfleoedd allweddol iddynt ddysgu sut i ddelio â phroblemau cymdeithasol bob dydd.

Dylid gwneud y plentyn yn ymwybodol o'r problemau cymdeithasol a rhyngbersonol a all ddeillio o beidio â delio â gwrthod mynd i’r ysgol. Er enghraifft, mae'r ysgol yn lle pwysig iawn i gwrdd â ffrindiau a ‘chadw mewn cysylltiad’ â'r hyn mae pobl ifanc eraill yn eu harddegau yn ei wneud, yn ogystal â datblygu sgiliau i ddelio â sefyllfaoedd anghyfforddus neu frawychus. Felly gall colli’r cysylltiad cymdeithasol pwysig hwn â’r ysgol ychwanegu at bryderon presennol a gwadu cyfleoedd allweddol iddynt ddysgu sut i ddelio â phroblemau cymdeithasol bob dydd.
Gall rhieni/teulu ganolbwyntio ar lwyddiannau cadarnhaol ym mhrofiadau ysgol y plentyn drwy ganolbwyntio ar y pethau da fel ffrindiau ysgol, chwaraeon, hoff bynciau, amser cinio, mynediad at gyfrifiaduron, hoff athrawon ac ati.

Anogir y rhieni/teulu i wneud datganiad fel, “Rwy’n gwybod y gallwch chi ei wneud.” “Rydych chi wedi ei wneud o'r blaen, gallwch chi ei wneud eto” neu “Wel, rydyn ni wedi trafod hyn. Beth sydd angen i chi ei wneud nesaf?” Bydd y datganiadau hyn yn annog y plentyn i wynebu yn hytrach nag osgoi ffynhonnell ei bryder. Canmolwch bob ymdrech sy’n ei helpu i ddychwelyd i’r ysgol neu ymdopi â sefyllfaoedd sy’n peri gorbryder, e.e. cerdded drwy goridorau’r ysgol ar ei ben ei hun, cwblhau gwaith ysgol a neilltuwyd iddo gartref ac ati.

Pwy all eich cefnogi?

Mae'n bwysig cofio nad ydych chi ar eich pen eich hun. Efallai y byddwch am ystyried cysylltu â CADY yr ysgol i wirio a ydyw’n gwybod am unrhyw wasanaethau y mae’n eu hargymell neu y gallai eich atgyfeirio atynt, e.e. cymorth i deuluoedd. Efallai y bydd hefyd yn gallu cynnig cymorth therapiwtig i’ch plentyn yn yr ysgol - e.e. ELSA (cynorthwy-ydd cymorth llythrennedd emosiynol).