Cynllun Llesiant Sir Benfro

Cynllun Prosiectau: Datgarboneiddio a Sero Net

Cefndir y prosiect

Newid yn yr hinsawdd yw un o faterion diffiniol ein hoes. O batrymau tywydd cyfnewidiol sy’n bygwth cynhyrchu bwyd i lefelau’r môr yn codi a’r rhagolygon o lifogydd trychinebus, mae effaith newid yn yr hinsawdd yn fyd-eang o ran ei chwmpas, yn ddigynsail o ran maint, ac o bryder eang i bob un ohonom. Mae angen cymryd camau effeithiol ar unwaith i leihau ein hôl troed carbon. Mae hyn yn angenrheidiol yn ogystal â sefydlu polisïau a gweithredu i wella ein gwytnwch ar gyfer y dyfodol. Mae lliniaru ac ymaddasu i newid yn yr hinsawdd yn un o’r pedwar thema yn natganiad ardal y de-orllewin, a’r neges lethol yn Adroddiad o Gyflwr Adnoddau Naturiol 2020 (SoNaRR2020) yw bod angen trawsnewid cymdeithasol yn ysystemau bwyd, ynni a thrafnidiaeth.Felly, mae ystyried y tair system hyn yn arwain at gyfleoedd cydweithredol i fyrddau gwasanaethau cyhoeddus eu hystyried wrth weithio tuag at gyflawni nodau sero net. Cydnabyddir hefyd bod yn rhaid i’r newid i sero net fod yn “drosglwyddiad cyfiawn” wedi’i reoli i fod yn gyfiawn ac yn deg.

Cyhoeddodd Llywodraeth Cymru Argyfwng Hinsawdd yn 2019, a gwnaeth Cyngor Sir Penfro yn yr un modd ym mis Mai 2019 ac aeth ymlaen i greu cynllun gweithredu i lywio CSP tuag at ddod yn awdurdod lleol di-garbon net erbyn 2030. Mae Strategaeth Ynni De Cymru yn darparu llwybr strategol ac mae Cynllun Ynni Ardal Leol Sir Benfro (LAEP) yn adeiladu ar y gwaith hwn gan ddisgrifio camau y mae angen eu cymryd i gyrraedd nodau ynni a hinsawdd.

 

Prif gamau gweithredu ac is-gamau gweithredu, gan gynnwys y raddfa amser ar gyfer cyflawni

Allbynnau (Beth fydd yn cael ei gyflawni?)

Deilliannau (Beth fydd yn cael ei gyflawni? Beth fydd yn newid?)

At ba rai o Amcanion Llesiant y BGC y mae’r gwaith hwn yn cyfrannu a sut?

At ba rai o’r Nodau Llesiant a’r meysydd Llesiant canlynol y mae’r prosiect yn cyfrannu?

Sut mae’r prosiect hwn yn gyson â’r pum ffordd o weithio?

 



Prif gamau gweithredu ac is-gamau gweithredu, gan gynnwys y raddfa amser ar gyfer cyflawni

 

Prif gam gweithredu: Cydweithio i rannu arfer da, cymryd camau i leihau allyriadau carbon a lleihau’r defnydd o garbon i sero net erbyn 2030.

Is-gam(au) gweithredu:
  • Cyflwyno hyfforddiant llythrennedd carbon, neu hyfforddiant cyfatebol, i bob lefel ar draws sefydliadau partner y BGC i godi ymwybyddiaeth o’r materion a’r camau y bydd angen eu cymryd i leihau’r defnydd o garbon
  • Adnabod cyfleoedd ar gyfer a chamau gweithredu cydgysylltiedig, gan gynnwys ar lefel ranbarthol lle bo’n briodol drwy rwydweithiau sefydledig neu newydd

Graddfa amser: Tymor canolig (1 i 5 mlynedd)

 

Prif gam gweithredu: Monitro a chefnogi cyflwyno Cynllun Ynni Ardal Sir Benfro (LAEP)

Is-gam(au) gweithredu:
  • Nodi meysydd o fewn y LAEP y gall y BGC eu cefnogi
  • Defnyddio dylanwad cyfunol y BGC i fynd i’r afael ag unrhyw feysydd sy’n herio’r ddarpariaeth
  • Llywio’r broses o weithredu Cynllun Ynni Ardal Sir Benfro i sicrhau y cymhwysir egwyddorion adeiladu economi gynaliadwy, deg a gwyrdd, gyda sgiliau, cyfleoedd hyfforddi a swyddi gwyrdd gwerth uchel, i alluogi trosglwyddiad cyfiawn o system ynni sy’n seiliedig ar danwyddau ffosil i system ynni adnewyddadwy, a chydnabod yr angen i annog cymunedau i ymgysylltu’n llawn â’r broses drosglwyddo

Graddfa amser: Tymor canolig i'r tymor hwy (rhwng un a phum mlynedd a thu hwnt)

 



Allbynnau (Beth fydd yn cael ei gyflawni?)

  • Bydd hyfforddiant llythrennedd carbon, neu hyfforddiant cyfatebol, yn cael ei gyflwyno ar draws sefydliadau partner y BGC
  • Gweithredu cynlluniau a gweithgarwch lleihau carbon yn effeithiol
  • Cynllun cyflawni sy’n amlinellu meysydd o fewn y LAEP y gall y BGC eu cyflawni ar y cyd

 

Deilliannau (Beth fydd yn cael ei gyflawni? Beth fydd yn newid?)

  • Bydd ymwybyddiaeth o’r camau y mae angen eu cymryd i leihau allyriadau carbon yn cael ei ymgorffori ar draws sefydliadau partner y BGC, gan ddylanwadu ar weithredoedd y rhai sy’n gwneud penderfyniadau
  • Gwerthfawrogiad bod rhaid cymryd y camau gweithredu hyn yn unol ag egwyddorion adeiladu economi gynaliadwy, deg a gwyrdd, gyda sgiliau, cyfleoedd hyfforddi a swyddi gwyrdd gwerth uchel, a hynny’n arwain at drosglwyddiad cyfiawn o system ynni sy’n seiliedig ar danwyddau ffosil i system ynni adnewyddadwy, a’r angen i annog cymunedau i ymgysylltu’n llawn â’r trosglwyddiad 

 



At ba rai o Amcanion Llesiant y BGC y mae’r gwaith hwn yn cyfrannu a sut?

 

Amcan Llesiant 1

Cefnogi twf, swyddi a ffyniant a galluogi’r newid i economi fwy cynaliadwy a gwyrddach

  • Bydd gweithgarwch yn gysylltiedig ag ynni adnewyddadwy ac yn cymhwyso egwyddorion adeiladu economi gynaliadwy, deg a gwyrdd, gyda sgiliau, cyfleoedd hyfforddi a swyddi gwyrdd gwerth uchel. Bydd hefyd yn cyfrannu at newid trawsnewidiol yn y sector ynni gan arwain at drosglwyddiad cyfiawn o system ynni sy’n seiliedig ar danwyddau ffosil i system ynni adnewyddadwy, a’r angen i annog cymunedau i ymgysylltu’n llawn â’r trosglwyddiad hwnnw. Mae gweithgarwch yn bwrw golwg ar y system ynni gyfan gan ystyried integreiddio technolegau ynni adnewyddadwy ar draws adeiladau, trafnidiaeth, gwres, sectorau busnes a diwydiant a thrydan, i ysgogi datgarboneiddio a sero net.

Amcan Llesiant 2

Gweithio gyda’n cymunedau i leihau anghydraddoldebau a gwella llesiant

  • Bydd lleihau’r risgiau amgylcheddol sy’n gysylltiedig ag allyriadau carbon yn helpu i leihau anghydraddoldebau iechyd a gwella llesiant cenedlaethau. Mae’r gwaith yn cyfrannu tuag at drawsnewid yn y sector ynni gan arwain at drosglwyddiad cyfiawn o system ynni sy’n seiliedig ar danwyddau ffosil i system ynni adnewyddadwy, gan annog cymunedau i ymgysylltu’n llawn â’r trosglwyddiad hwnnw.

Amcan Llesiant 3

Hyrwyddo a chefnogi mentrau i ddatgarboneiddio, rheoli gwaith i ymaddasu i newid hinsawdd a mynd i’r afael ag argyfwng byd natur

  • Bydd gweithgarwch yn y maes prosiect hwn yn cael ei anelu’n benodol at leihau allyriadau carbon trwy amrywiaeth o gamau gweithredu gan gynnwys trawsnewid y system ynni lleol. Mae gweithgarwch yn bwrw golwg ar y system ynni gyfan gan ystyried integreiddio technolegau ynni adnewyddadwy ar draws adeiladau, trafnidiaeth, gwres, sectorau busnes a diwydiant a thrydan, i ysgogi datgarboneiddio a sero net a lliniaru effeithiau newid hinsawdd a all fod o gymorth i sefydlogi ecosystemau gan ymdrin â’r argyfwng natur.

Amcan Llesiant 4

Galluogi cymunedau diogel, cysylltiedig, dyfeisgar ac amrywiol

  • Bydd cymhwyso egwyddorion adeiladu economi gynaliadwy, deg a gwyrdd, gyda sgiliau, cyfleoedd hyfforddi a swyddi gwyrdd gwerth uchel, yn cyfrannu at drosglwyddiad cyfiawn o system ynni sy’n seiliedig ar danwyddau ffosil i system ynni adnewyddadwy. Bydd annog cymunedau i fod yn rhan o weithgarwch sy’n cyfrannu at leihau allyriadau carbon yn eu helpu i ddod yn fwy cysylltiedig â’u hardaloedd lleol, yn eu hannog i fod yn ddyfeisgar a, thrwy liniaru effeithiau gwaethaf newid hinsawdd, yn arwain at amgylchedd diogelach a mwy sefydlog i bawb.

 



At ba rai o’r Nodau Llesiant a’r meysydd Llesiant canlynol y mae’r prosiect yn cyfrannu?

 

Meysydd Llesiant 

  • Amgylcheddol
  • Economaidd
  • Cymdeithasol
  • Diwylliannol

 

Nodau Llesiant 

Cymru LewyrchusCymru lewyrchus

cymru gydnerthCymru gydnerth

cymru iachachCymru Iachach

Cymru sy'n fwy cyfartalCymru sy’n fwy cyfartal

cymru o gymunedau cydlynusCymru o gymunedau cydlynu

cymru a diwylliant bywiog lle mae'r Gymraeg yn ffynnuCymru â diwylliant biwiog lle mae’r Gymraeg yn ffynnu

cymru sy'n gyfrifol ar lefel fyd eangCymru sy’n gifrifol ar lefel fyd-eang

 

 

 

Sut mae’r prosiect hwn yn gyson â’r pum ffordd o weithio?

Hirdymor

Hirdymor - Pwysigrwydd sicrhau cydbwysedd rhwng anghenion tymor byr a’r angen am ddiogelu’r gallu i ddiwallu anghenion tymor hir hefyd

  • Mae’r targedau sydd i’w cyflawni mewn perthynas â datgarboneiddio a chyflawni sero net yn ymestyn y tu hwnt i oes y prosiect hwn, fodd bynnag, i gyflawni llwyddiant mae angen gwaith yn awr. Y ddau darged allweddol yw i wasanaeth cyhoeddus Cymru fod yn sero net erbyn 2030 ac i Gymru ddod yn sero net erbyn 2050. Bydd angen ystyried y targedau hirdymor hyn wrth gytuno a gweithredu’r cynllun llesiant.

Atal

Atal - Sut gall gweithredu i atal problemau rhag digwydd neu waethygu helpu cyrff cyhoeddus i gyflawni eu hamcanion

  • Mae lleihau allyriadau carbon yn lliniaru effeithiau gwaethaf newid hinsawdd, gan arwain at amgylchedd diogelach a mwy sefydlog i bawb. Mae’n cynorthwyo i sefydlogi ecosystemau ac yn mynd i’r afael â’r argyfwng natur. Gall gweithredu i leihau allyriadau o losgi tanwyddau ffosil arwain yn y pen draw at waredu gronynnau niweidiol sy’n cael eu rhyddhau i’r amgylchedd gan felly wella iechyd pobl ac atal materion iechyd rhag digwydd yn y dyfodol.

Integreiddio

Integreiddio - Ystyried sut gall amcanion llesiant y corff cyhoeddus effeithio ar bob un o’r nodau llesiant, ar bob un o’u hamcanion eraill, neu ar amcanion cyrff cyhoeddus eraill

  • Rhaid i Sir Benfro a Chymru drosglwyddo i ddyfodol datgarbonedig ac felly bydd camau gweithredu a buddsoddiad a wneir o ganlyniad i’r cynllun hwn yn cael effaith gadarnhaol yn y dyfodol. Mae angen i holl aelodau’r BGC gymryd rhan yn y gwaith hwn i sicrhau ein bod yn gallu cyflawni ein nodau hirdymor.

Cydweithio

Cydweithio - Gallai cydweithredu ag unrhyw berson arall (neu wahanol adrannau yn y corff ei hun) helpu’r corff i fodloni ei amcanion llesiant

  • Bydd y gwaith hwn yn gofyn am ffyrdd newydd o weithio ac felly mae angen i holl aelodau’r BGC gydweithio a rhannu arfer da. Bydd y gwaith yn golygu bod y BGC yn parhau i gydweithio gyda phrosiectau ynni cymunedol a chan y 3ydd sector, a chyda'r sector preifat ar brosiectau ynni adnewyddadwy a hydrogen glân rhanbarthol ac o arwyddocâd cenedlaethol megis Aberdaugleddau: Teyrnas Ynni, Clwstwr Diwydiannol De Cymru, Y Porthladd Rhydd Celtaidd, Clwstwr Ynni’r Dyfodol Dyfrffordd y Ddau Gleddau a Bwrdd Strategol Clwstwr y Môr Celtaidd.

Cynnwys

Cynnwys - Pwysigrwydd cynnwys pobl sydd â diddordeb mewn cyflawni’r nodau llesiant, a sicrhau bod y bobl hynny’n adlewyrchu amrywiaeth yr ardal maent yn ei gwasanaethu

  • Oherwydd y ffyrdd newydd o weithio y bydd y gwaith hwn yn eu gwneud yn ofynnol, mae’n hanfodol bod swyddogion sy’n darparu gwasanaethau, a phobl sy’n defnyddio’r gwasanaethau hynny, yn rhan o’r broses o gytuno ar sut y caiff y gwasanaethau a ddarperir eu newid. Er mwyn cyflawni trawsnewid yn y sector ynni a fydd yn arwain at drosglwyddiad cyfiawn o system ynni sy’n seiliedig ar danwyddau ffosil i system ynni adnewyddadwy, mae angen i bawb ymwneud ac ymgysylltu mor llawn â phosibl â’r trosglwyddiad hwnnw.

 

ID: 9770, adolygwyd 12/08/2024