Gostyngiadau’r Dreth Gyngor
Eiddo Gwag
- Gwag: Eiddo nad yw’n brif gartref i unrhyw un ac sydd i raddau helaeth heb ei ddodrefnu
- Heb ei feddiannu: Eiddo wedi’i ddodrefnu nad yw’n brif gartref i neb
- Wedi’i feddiannu: Eiddo y mae rhywun yn byw ynddo fel ei brif gartref
Mae eiddo sydd heb ei feddiannu a heb ddodrefn yn denu tâl 100% ar ôl i unrhyw eithriad Dosbarth A neu Ddosbarth C ddod i ben.
Premiwm Eiddo Gwag Hirdymor
Ers 1 Ebrill 2019, mae premiwm ychwanegol yn daladwy ar eiddo gwag hirdymor fel a ganlyn:
- O 1 Ebrill 2019, premiwm y dreth gyngor fyddai 25%, h.y. codir 125% o’r dreth gyngor yn flynyddol ar eiddo sy’n wag ers tair blynedd neu ragor.
- O 1 Ebrill 2020, premiwm y dreth gyngor fyddai 50% ar gyfer eiddo sy’n wag am bedair blynedd neu ragor, h.y. codir 150% o’r dreth gyngor yn flynyddol.
- O 1 Ebrill 2021, premiwm y dreth gyngor fyddai 100% ar gyfer eiddo sy’n wag am bum mlynedd neu ragor, h.y. codir 200% o’r dreth gyngor yn flynyddol.
Mae’r gost hon ar ben cyfradd safonol y dreth gyngor.
Yng nghyfarfod y Cyngor a gynhaliwyd ar 14 Rhagfyr 2023, penderfynodd yr Aelodau ddiwygio’r premiwm a godir ar eiddo gwag hirdymor (heb ei feddiannu a heb ddodrefn), gan ddod i rym o 1 Ebrill 2024:
- Ar gyfer eiddo sy’n wag am ddwy flynedd 100%
- Ar gyfer eiddo sy’n wag am dair blynedd 200%
- Ar gyfer eiddo sy’n wag am bedair blynedd neu ragor 300%
Yng nghyfarfod y cyngor ar 12 Rhagfyr 2024, penderfynodd yr Aelodau ddiwygio’r premiwm a godir ar eiddo gwag hirdymor (heb ei feddiannu a heb ddodrefn) o 1 Ebrill 2025 i:
- 300% ar gyfer eiddo sy'n wag am ddwy flynedd neu ragor
Mae’r premiwm yn ychwanegol at y tâl safonol, sy’n cynnwys y praesept a godir gan y cyngor, cyngor tref a chymuned a Chomisiynydd Heddlu a Throseddu Dyfed-Powys.
Mae yna bedwar eithriad statudol i’r premiwm:
Dosbarth 1: Anheddau’n cael eu marchnata i’w gwerthu – yn gyfyngedig i flwyddyn
Er mwyn bod yn gymwys ar gyfer yr eithriad hwn, rhaid i annedd fod ar y farchnad i’w gwerthu am bris rhesymol. Wrth ystyried a ydyw pris yn rhesymol, bydd cymariaethau’n cael eu gwneud gydag eiddo eraill sydd ar werth / wedi’u gwerthu yn yr ardal. Bydd angen tystiolaeth bod yr eiddo ar werth.
Sylwch fod yr eithriad hwn yn gyfyngedig o ran amser i flwyddyn. Fodd bynnag, gellir ymestyn y cyfnod hwn os oes gwerthiant ar fin digwydd. Bydd angen i chi wneud cais am unrhyw estyniad ar y ffurflen atodedig.
Dosbarth 2: Anheddau’n cael eu marchnata i’w gosod – yn gyfyngedig i flwyddyn
I fod yn gymwys ar gyfer yr eithriad hwn, rhaid i’r annedd fod ar y farchnad i’w gosod am rent rhesymol. Bydd angen tystiolaeth bod yr eiddo’n cael ei farchnata i’w osod.
Sylwch fod yr eithriad hwn wedi’i gyfyngu o ran amser i flwyddyn, ond gellir ymestyn y cyfnod hwn os yw’r eiddo ar fin cael ei osod. Bydd angen i chi wneud cais am unrhyw estyniad ar y ffurflen atodedig.
Dosbarth 3: Rhandai sy’n rhan o’r brif annedd ac sy’n cael eu defnyddio fel rhan o’r brif annedd
Mae’r eithriad hwn yn berthnasol pan fo perchennog wedi addasu ei annedd i ddarparu rhandy a bod y rhandy bellach yn cael ei ddefnyddio fel rhan o’r brif annedd.
Dosbarth 4: Anheddau a fyddai’n unig neu brif breswylfa rhywun pe na bai’n preswylio yn llety’r lluoedd arfog
Mae’r eithriad hwn yn berthnasol i anheddau a fyddai’n unig neu brif breswylfa unigolyn ond sydd heb eu meddiannu oherwydd bod yr unigolyn hwnnw’n byw mewn llety lluoedd arfog.
Mae hefyd yn cynnwys personél y lluoedd arfog y mae eu cartrefi heb eu meddiannu oherwydd eu bod yn byw mewn llety lluoedd arfog dramor.
Apeliadau
Mae proses apelio hefyd wedi’i dyfeisio i ganiatáu gostyngiad dewisol am gyfnod dros dro pan fo angen amser ychwanegol ar y trethdalwr cyn y bydd y premiwm yn cael ei gymhwyso. Rhoddir ystyriaeth i drethdalwyr sy’n rhentu eiddo ar yr un pryd â cheisio adnewyddu eiddo i’w ddefnyddio fel eu prif gartref, lle ceir oedi oherwydd presenoldeb ystlumod, neu faterion cynllunio, neu os yw’r eiddo yn adeilad rhestredig a/neu lefel y gwaith y mae ei hangen ar yr eiddo. Bydd unrhyw gais hefyd yn destun prawf ariannol.