Iechyd a Lles Anifeiliaid

Rheoli Clefydau a Chlefydau Hysbysadwy

Rheoli Clefydau - Bioddiogelwch 

Pwrpas bioddiogelwch yw atal clefydau rhag cael eu trosglwyddo i neu oddi ar safleoedd lle mae da byw'n cael eu cadw. Gall cyfryngau sy'n achosi clefydau fod yn bresennol mewn anadl, baw, wrin, semen, llaeth, secretiadau trwynol a phoer anifeiliaid. Ffynonellau eraill o heintiad yw gwellt dan anifeiliaid, llociau ac offer wedi'u halogi.

Yr allwedd i fioddiogelwch yw arferion hylendid da; mae hyn yn lleihau'r risg o dda byw yn cael eu heintio gan glefyd newydd ac mae'n gwella proffidioldeb y fferm. Bydd defnyddio arbenigedd eich milfeddyg a datblygu cynllun iechyd fferm ysgrifenedig yn gwella iechyd eich da byw.

Mae nifer helaeth o ddeddfwriaeth da byw wedi'i chynllunio i leihau'r risg o glefyd yn lledaenu, ac mae'n gorgyffwrdd bioddiogelwch: cyfnodau cau (dim symud), glanhau cerbydau da byw, trwyddedu symudiadau ac ati. 

 

Mae clefyd yn cael ei ledaenu gan	Lleihau'r risg
Cyswllt ag anifeiliaid eraill	Osgoi cyswllt ag anifeiliaid eich cymydog, cynnal ffensys.
Symud anifeiliaid & chyflwyno anifeiliaid newydd	Holi ynglŷn â chyflwr iechyd unrhyw anifeiliaid a brynwch, eu cadw ar wahân i'ch anifeiliaid eraill, cynllunio a gweithredu triniaethau (holwch eich milfeddyg).
Halogi gan fermin	Gweithredu rhaglen rheoli pla.
Ymwelwyr: pobl a cherbydau	Sicrhau bod ymwelwyr yn ymolchi a diheintio, yn enwedig os ydynt yn trin anifeiliaid (e.e. milfeddygon, technegwyr tarw potel).
Rhannu offer	Osgoi rhannu offer milfeddygol. Glanhau unrhyw offer a rennir yn drylwyr.
Dŵr, porfa a gwely anifeiliaid wedi'u halogi	Cadw cafnau dŵr yn lân, rhoi hoe i borfeydd.
CHI	Glanhau esgidiau, dwylo a dillad. Byddwch yn wyliadwrus mewn marchnadoedd ac ar ffermydd eraill. Diheintiwch EICH HUN!

 Yn aml bydd y prif risg i ddiogelwch yn cael ei esgeuluso: y ffermwr ei hun! Ni ellir lleihau ffactorau risg os nad yw'r ffermwr yn eu gweithredu. Mae symudiadau'r ffermwr oddi ar y fferm yn arwyddocaol hefyd: mae mynd i farchnadoedd a lleoedd eraill lle mae anifeiliaid yn casglu a ffermydd eraill yn ffynonellau risg allweddol os na wneir y rhagofalon priodol.

"Cofiwch: Ymwelwyr, milfeddygon, fermin a cherbydau"

Clefydau Hysbysadwy 

Mae cyfrifoldeb ar Gyngor Sir Penfro i atal lledaeniad Clefydau Anifeiliaid Hysbysadwy fel Clwy'r Traed a'r Genau, Tafod Glas, Anthracs, Y Gynddaredd a Ffliw Adar. Os bydd clefyd hysbysadwy yn dechrau mae'n hanfodol bod y Cyngor yn darparu ymateb cyflym ac effeithiol.

I wneud hyn mae gan y Tîm Lles Anifeiliaid Gynllun Wrth Gefn Generig ar gyfer Clefyd Anifeiliaid Hysbysadwy. Cynllun a gaiff ei ddefnyddio gydag atodiadau sy'n cyfeirio at glefydau anifeiliaid unigol ac yn amlinellu ein rôl benodol ar gyfer y clefyd hwnnw.
 

Os bydd clefyd yn dechrau

Os bydd clefyd yn dechrau yn Sir Benfro bydd y Tîm Iechyd & Lles Anifeiliaid, ynghyd â DEFRA a chyrff perthnasol eraill, yn chwarae rhan bwysig i geisio cyfyngu a rheoli'r clefyd,

Os ydych yn amau bod Clefyd Hysbysadwy wedi dechrau

Gallwch gysylltu â'r Cyngor ar 01437 764551 neu 01437 771891 (argyfwng tu allan i oriau swyddfa)

Llinell gymorth Adran yr Amgylchedd, Bwyd a Materion Gwledig (DEFRA) ar 08459 33 55 77