Strategaeth Gorfforaethol 2025-30

Cyllid yn y tymor

Cyflwynwyd Cynllun Ariannol Tymor Canolig drafft 2025-2026 i 2028-2029 i’r cabinet yn ei gyfarfod ar 10 Chwefror 2025.  Bydd y cyngor yn cytuno ar y cynllun terfynol ar gyfer 2025-2026 i 2028-2029 yn ei gyfarfod ar 20 Chwefror 2025.

Mae bwlch ariannu rhagamcanol o rhwng £66.5 miliwn (yr achos gorau) ac £80.8 miliwn (yr achos gwaethaf) ar gyfer 2025-2026 i 2028-2029 wedi’i asesu gan ystyried ailbrisio’r gyllideb sylfaenol, gan amcangyfrif newidiadau sylfaenol cyllid allanol cyfun a’r dreth gyngor yn y dyfodol, cyfraddau chwyddiant cyflog a chyfraddau chwyddiant eitemau heblaw cyflogau posibl, a galw posibl yn y dyfodol. At ddibenion yr adroddiad hwn dangosir y tybiaethau cyllidebol ‘mwyaf tebygol’ ar gyfer bwlch ariannu rhagamcanol o £73.6 miliwn dros dymor y Cynllun Ariannol Tymor Canolig. Mae’r tybiaethau a’r amcangyfrifon yn cael eu hadolygu a’u diwygio’n barhaus, felly bydd y bylchau ariannu rhagamcanol yn newid.

Bydd effaith uniongyrchol / cronnol y bwlch ariannu a ragwelir ar y cyngor a’i wasanaethau yn sylweddol, e.e. lefel neu ansawdd is o ddarpariaeth gwasanaeth neu ddarfodiad yn y sefyllfa waethaf), ond fel mewn blynyddoedd blaenorol, yr her allweddol fydd amddiffyn y gwasanaethau hynny sy’n effeithio ar y rhai mwyaf agored i niwed yn ein cymunedau.

Mae’r tabl canlynol yn crynhoi sut y bydd y senario cyllideb fwyaf tebygol o £73.6 miliwn yn digwydd dros y flwyddyn nesaf a’r tair blynedd wedi hynny. Bydd angen cyfuniad o arbedion cyllidebol, incwm ychwanegol o gynnydd yn y dreth gyngor ‘band D’, defnydd parhaus o bremiwm y dreth gyngor ar ail gartrefi neu’r defnydd posibl o gronfeydd wrth gefn i bontio’r bylchau ariannu rhagamcanol a nodwyd ar gyfer y Cynllun Ariannol Tymor Canolig.

 

 Rhagdybiaethau Cyllidebol (y senario fwyaf tebygol) - Cyllidebau ysgolion unigol

 2025-26 (£m)

 2026-27 (£m)

 2027-28 (£m)

 2028-29 (£m)

 Dyfarniad cyflog a phwysau yswiriant gwladol (baich ychwanegol)  3.4  0.0  0.0  0.0
 Rhagdybiaeth dyfarniad cyflog %  3.0%  2.5%  2.5%  2.5%
 Pwysau dyfarniadau cyflog  3.1  2.5  2.5  2.5
 Chwyddiant di-dâl  0.4   0.3   0.4  0.4
 Galw  0.4   0.2   0.2  0.3
 Arall  1.3   1.5   1.4  1.1
 Cyfanswm  8.6  4.5  4.5  4.3

 

 Rhagdybiaethau Cyllidebol (y senario fwyaf tebygol) - Gofal cymdeithasol

 2025-26 (£m)

 2026-27 (£m)

 2027-28 (£m)

 2028-29 (£m)

 Dyfarniad cyflog a phwysau yswiriant gwladol (baich ychwanegol)  0.8  0.0  0.0  0.0
 Rhagdybiaeth dyfarniad cyflog %  3.0%  2.5%  2.5%  2.5%
 Pwysau dyfarniadau cyflog  1.1  1.1  1.0  1.0
 Baich yswiriant gwladol ychwanegol chwyddiant di-dâl  2.0  0.0  0.0  0.0
 Chwyddiant di-dâl  4.3  3.4  3.6  3.9
 Chwyddiant incwm  (1.2)  (0.7)  (0.8)  (0.8)
 2024-25 ailsylfaenu galw  9.8  0.0  0.0  0.0
 Galw  8.2  7.4  7.1  6.5
 Arall  0.6  0.0  0.0  0.0
 Cyfanswm  25.6  11.2  10.9  10.6

 

 Rhagdybiaethau Cyllidebol (y senario fwyaf tebygol) - Gwasanaethau eraill

 2025-26 (£m)

 2026-27 (£m)

 2027-28 (£m)

 2028-29 (£m)

 Dyfarniad cyflog a phwysau yswiriant gwladol (baich ychwanegol)  2.4  0.0  0.0  0.0
 Rhagdybiaeth dyfarniad cyflog %  3.0%  2.5%  2.5%  2.5%
 Pwysau dyfarniadau cyflog  1.7  2.3  2.2  2.0
 Chwyddiant di-dâl  0.7  0.9  0.9  0.9
 Chwyddiant incwm  (0.6)  (0.3)  (0.3)  (0.2)
 2024-25 ailsylfaenu galw  0.4  0.0  0.0  0.0
 Galw  0.1  0.0  0.0  0.0
 Arall  1.4  0.0  0.0  0.0
 Cyfanswm  6.1  0.0  0.0  0.0

 

 Rhagdybiaethau Cyllidebol (y senario fwyaf tebygol) - Arall

 2025-26 (£m)

 2026-27 (£m)

 2027-28 (£m)

 2028-29 (£m)

 Costau cyllido cyfalaf ac incwm buddsoddi  (0.3)  2.9  0.3  1.0
 Ardoll Gwasanaeth Tân ac Achub Canolbarth a Gorllewin Cymru  0.5  0.2  0.2  0.2
 Baich ychwanegol pensiwn athrawon  3.0  0.0  0.0  0.0
 Baich ychwanegol yswiriant gwladol cyflogwyr  0.0  0.0  0.0  0.0
 Cyfanswm  3.2  3.1  0.5  1.2

 

 N/A

 2025-26 (£m)

 2026-27 (£m)

 2027-28 (£m)

 2028-29 (£m)

 Cyfanswm mawr y pwysau ar wasanaeth  43.5  21.7  18.7  18.8

 

 Tybiaethau cyllidol - Cyllid Allanol Cyfun

 2025-26 (£m)

 2026-27 (£m)

 2027-28 (£m) 

 2028-29 (£m)

 Addasiad i’r sylfaen yn sgil y Cyllid Allanol Cyfun (gan gynnwys trosglwyddiadau)  (6.1)  0.0  0.0  0.0
 Cynnydd yn y Cyllid Allanol Cyfun % (mewn termau real)  3.5%  2.0%  2.0%  2.0%
 Cynnydd yn y Cyllid Allanol Cyfun £  (8.0)  (4.7)  (4.8)  (4.8)
 Cyfanswm y cynnydd yn y cyllid allanol cyfun (uwchlaw 2024-25)  (14.1)  (4.7)  (4.8)  (4.8)
 Cynnydd yn y Cyllid Allanol Cyfun uchod 2024-25  N/A  N/A  N/A  N/A

 

 Tybiaethau cyllidol

 2025-26 (£m)

 2026-27 (£m)

 2027-28 (£m)

 2028-29 (£m)

 Cost gyflog uniongyrchol cyflogwyr yswiriant gwladol (tybir ei fod wedi'i ariannu'n llawn)  (4.9)  0.0  0.0  0.0
 Llai Defnydd unwaith ac am byth o’r gronfa wrth gefn i ariannu cyllideb flwyddyn flaenorol*  1.5  1.3  0.0  0.0
 Addasiad i sylfaen y dreth gyngor**  1.4  0.0  0.0  0.0
 Cyfanswm  (2.0)  1.3  0.0  0.0

 

 N/A

 2025-26 (£m)

 2026-27 (£m)

 2027-28 (£m)

 2028-29 (£m)

 Bwlch ariannu rhagamcanol 27.4 18.3 13.9 14.0

 

Bwlch ariannu rhagamcanol cronnus: 72.6 (£m)

ID: 12917, adolygwyd 11/04/2025