Swddfa'r Crwner
Gorchmynion Diogelu rhag Colli Rhyddid ('DOLS')
O ddydd Llun, 3 Ebrill 2017, diwygiwyd Deddf Crwneriaid a Chyfiawnder 2009 fel na fydd pobl sy’n destun awdurdodiadau o dan y Trefniadau Diogelu rhag Colli Rhyddid (a elwir yn DoLS) bellach yn cael eu hystyried ‘yn cael eu cadw fel arall gan y wladwriaeth’ i ddibenion Adran 1 o Ddeddf Crwneriaid a Chyfiawnder 2009.
Effaith hyn, yn achos unrhyw farwolaeth sy’n digwydd ar neu ar ôl 3 Ebrill a lle roedd yr ymadawedig yn destun awdurdodiad DoLS, yw na fydd dyletswydd ar y Crwner mwyach i gynnal cwest ym mhob achos. Bydd y newid hwn hefyd yn berthnasol mewn achosion eraill pan fydd yr ymadawedig wedi colli ei ryddid drwy awdurdodiad dan ddarpariaethau yn Neddf Galluedd Meddyliol 2005.
Ni fydd y newid yn y gyfraith yn berthnasol i unrhyw farwolaeth a ddigwyddodd cyn dydd Llun, 3 Ebrill 2017, a bydd cwestau’n dal i fod yn ofynnol o hyd yn yr achosion hynny. Dylid rhoi gwybod i’r Crwner am farwolaethau o’r fath ym mhob achos, hyd yn oed pan wneir yr adroddiad ar ôl y 3ydd o Ebrill.
Yn achos unrhyw berson sydd ag awdurdodiad DoLS, neu awdurdodiad arall ar gyfer colli rhyddid o dan Ddeddf Galluedd Meddyliol 2005, sy’n marw ar y 3ydd o Ebrill, neu unrhyw bryd wedyn, nid oes angen rhoi gwybod i’r Crwner ond os yw achos y farwolaeth yn anhysbys neu os oes pryderon bod achos y farwolaeth yn annaturiol neu’n dreisgar, gan gynnwys pan fo unrhyw bryder bod y gofal a roddwyd wedi cyfrannu at farwolaeth yr unigolyn.