Gwybodaeth esboniadol i’w darparu gyda hysbysiadau galw am dalu ardrethi

Nodiadau esboniadol

Mae'r wybodaeth a roddir isod yn egluro rhai o'r termau a allai gael eu defnyddio ar hysbysiad galw am dalu ardrethi annomestig ac yn yr wybodaeth ategol. Gellir cael rhagor o wybodaeth am y rhwymedigaeth i dalu ardrethi annomestig oddi wrth awdurdodau bilio.

Ardrethi annomestig

Telir yr ardrethi annomestig a gesglir gan awdurdodau bilio i gronfa ganolog a chânt eu hailddosbarthu i gynghorau sir a chynghorau bwrdeistref sirol a Chomisiynwyr Heddlu a Throseddu. Mae eich cyngor a'r Comisiynydd Heddlu a Throseddu yn defnyddio eu cyfran o’r incwm ardrethi a ail-ddosberthir, ynghyd ag incwm gan eu talwyr treth gyngor, y Grant Cynnal Refeniw a ddarperir gan Weinidogion Cymru, a symiau penodol eraill, i dalu am y gwasanaethau y maent yn eu darparu. Mae rhagor o wybodaeth am y system ardrethi annomestig, gan gynnwys pa ryddhad sydd ar gael, i'w chael yma Business Wales

Gwerth ardrethol

Pennir gwerth ardrethol eiddo annomestig yn y rhan fwyaf o achosion gan swyddog prisio annibynnol o Asiantaeth y Swyddfa Brisio, sy'n Asiantaeth Weithredol i Gyllid a Thollau ei Fawrhydi (CThEF). Mae’r asiantaeth hon yn llunio ac yn cynnal rhestr lawn o werthoedd ardrethol pob eiddo annomestig yng Nghymru, sydd ar gael ar ei gwefan yn GOV.UK. Fel arfer, ail-brisir pob eiddo annomestig bob pum mlynedd.

O 1 Ebrill 2023, mae gwerth ardrethol eiddo yn cynrychioli ei werth rhentu blynyddol yn y farchnad agored ar 1 Ebrill 2021. Ar gyfer eiddo cyfansawdd, sy'n rhannol ddomestig ac yn rhannol annomestig, mae’r gwerth ardrethol yn ymwneud â'r rhan annomestig yn unig. Dangosir gwerth pob eiddo y mae treth yn daladwy arno i'ch awdurdod yn y rhestr ardrethi leol, ac mae modd archwilio copi o hon yn GOV.UK

Ailbrisio

Ailasesir yr holl werthoedd ardrethol mewn ailbrisiad cyffredinol i sicrhau bod yr ardrethi a delir gan unrhyw dalwr ardrethi yn adlewyrchu newidiadau dros amser yng ngwerth ei eiddo o’i gymharu ag eraill. Mae hyn yn helpu cynnal tegwch yn y system ardrethi trwy ddiweddaru prisiadau yn unol â newidiadau yn y farchnad. Daeth y rhestr ardrethi gyfredol i rym ar 1 Ebrill 2023 ac mae'n seiliedig ar werthoedd ar 1 Ebrill 2021.

Yn y flwyddyn y bydd ailbrisiad yn dod i rym, mae'r lluosydd yn cael ei ailosod i gyfrif am newidiadau cyffredinol i gyfanswm y gwerth ardrethol ac i sicrhau nad yw'r ailbrisio yn codi arian ychwanegol.

Mae Asiantaeth y Swyddfa Brisio yn cysylltu â busnesau i ofyn am wybodaeth am renti i gefnogi'r gwaith ailbrisio nesaf o ardrethi busnes yng Nghymru a Lloegr – Ailbrisiad 2023. Os ydych yn derbyn cais, cwblhewch a dychwelwch eich manylion cyfredol. Mae'n bwysig darparu'r wybodaeth hon i sicrhau bod ardrethi busnes yn deg ac yn gywir. Gallwch gael rhagor o wybodaeth yn GOV.UK

Newid gwerth ardrethol

Gall y gwerth ardrethol newid os bydd y swyddog prisio'n credu bod amgylchiadau'r eiddo wedi newid. Gallai'r talwr ardrethi (a phobl benodol eraill sydd â buddiant yn yr eiddo) gynnig newid mewn gwerth mewn amgylchiadau penodol hefyd. Mae gwybodaeth bellach am sut i gynnig newid mewn gwerth ardrethol ar gael o Asiantaeth y Swyddfa Brisio.

Lluosydd ardrethi annomestig

Dyma'r gyfradd yn y bunt y lluosir y gwerth ardrethol â hi i roi’r bil ardreth blynyddol ar gyfer eiddo. Mae'r lluosydd a bennir yn flynyddol gan Weinidogion Cymru yr un ar gyfer Cymru gyfan.

Cynigion ac apeliadau

Mae Asiantaeth y Swyddfa Brisio yn prisio pob eiddo busnes ar gyfer ardrethi busnes. Mae'r prisiad yn seiliedig ar wybodaeth y mae Asiantaeth y Swyddfa Brisio yn ei chadw am eich eiddo. Gallwch weld a diweddaru'r wybodaeth hon yn VOA.

Gallwch gysylltu ag Asiantaeth y Swyddfa Brisio yn VOA. Os nad ydych yn gallu defnyddio'r gwasanaeth ar-lein, gallwch hefyd gysylltu ag Asiantaeth y Swyddfa Brisio ar 03000 505 505.

Mae Tribiwnlys Prisio Cymru yn darparu gwasanaeth apeliadau annibynnol am ddim sy'n delio ag apeliadau am ardrethi annomestig a’r dreth gyngor. Gellir dod o hyd i'w fanylion cyswllt yma Tribiwnlys Prisio Cymru

Ardrethi eiddo heb ei feddiannu

Gall perchnogion eiddo annomestig heb ei feddiannu fod yn atebol i dalu ardrethi eiddo gwag, sy'n cael eu codi ar 100 y cant o'r rhwymedigaeth arferol. Mae’r rhwymedigaeth yn dechrau ar ôl i'r eiddo fod wedi bod yn wag am dri mis neu, yn achos eiddo diwydiannol penodol, ar ôl i'r eiddo fod wedi bod yn wag am chwe mis. Mae mathau penodol o eiddo wedi'u heithrio rhag ardrethi eiddo gwag.

Rhyddhad i elusennau ac yn ôl disgresiwn

Mae gan elusennau a chlybiau chwaraeon amatur cymunedol yr hawl i ryddhad ardrethi o 80% ar unrhyw eiddo annomestig dan yr amgylchiadau canlynol –

(a) yn achos elusennau, y caiff yr eiddo ei ddefnyddio'n gyfan gwbl neu'n bennaf at ddibenion elusennol, neu

(b) yn achos clwb, mae'r clwb yn gofrestredig gyda Chyllid a Thollau Ei Fawrhydi.

Mae gan awdurdodau bilio ddisgresiwn i ddileu'r cyfan neu ran o'r 20 y cant sy'n weddill o'r bil ar eiddo o'r fath a gallant hefyd roi rhyddhad mewn perthynas ag eiddo sy'n cael ei feddiannu gan gyrff penodol nad ydynt wedi cael eu sefydlu nac yn cael eu cynnal er elw.

Am fwy o wybodaeth ynglŷn â chlybiau, dylech gysylltu â Chyllid a Thollau Ei Fawrhydi, Charities, Savings and International 2, BX9 1BU

Rhyddhad Ardrethi Busnesau Bach

Mae Gorchymyn Ardrethu Annomestig (Rhyddhad Ardrethi i Fusnesau Bach) (Cymru) 2017 (fel y'i diwygiwyd) yn darparu ar gyfer rhyddhad ardrethi i fusnesau bach. Mae manylion llawn, gan gynnwys y meini prawf cymhwysedd, yr eithriadau, y gofynion gweithdrefnol a'r rhyddhad ardrethi perthnasol, ar gael gan yr awdurdod bilio.

Rhyddhad Ardrethi Trosiannol

Mae Rheoliadau Ardrethu Annomestig (Symiau a Godir) (Cymru) 2022 yn gwneud darpariaeth ar gyfer rhyddhad trosiannol i fusnesau bach yr effeithiwyd anffafriol arnynt pan ddaeth yr ailbrisiad o hereditamentau annomestig i rym ar 1 Ebrill 2023. Mae manylion llawn, gan gynnwys y meini prawf cymhwysedd, yr eithriadau, y gofynion gweithdrefnol a'r rhyddhad ardrethi perthnasol, ar gael gan yr awdurdod bilio.

Trethi Busnes