Wasanaeth Cynhwysiant
Synhwyraidd - Nam ar y Golwg
Gwybodaeth Gyffredinol - Nam ar y Golwg
Mae'r Athro Arbenigol (Athro Cymwysedig Disgyblion â Nam ar eu Golwg) yn gweithio gyda phlant a phobl ifanc o bob oed o fabanod nes iddynt orffen eu haddysg. Mae'r gwasanaeth yn gweithio mewn partneriaeth â gweithwyr iechyd proffesiynol, Arbenigwyr Cynefino, gweithwyr Iechyd proffesiynol a Gofal Cymdeithasol. Mae rôl yr Athro Nam ar y Golwg Arbenigol yn cynnwys:
- Monitro a helpu Disgyblion, Rhieni a'r Lleoliad Addysgol i godi ymwybyddiaeth o'r nam ar y golwg ac asesu eu hangen gweledol.
- Darparu cefnogaeth ychwanegol i ddisgyblion unigol a phlant cyn-ysgol, gan gynnwys Braille a sgiliau bysellfwrdd arbenigol.
- Darparu hyfforddiant i ysgolion i'w helpu i ddeall anghenion disgyblion â nam ar eu golwg.
- Rhoi hyfforddiant ymwybyddiaeth, hyfforddiant pwnc-benodol, hyfforddiant offer arbenigol i ysgolion gan gynnwys defnyddio deunyddiau fel deunydd ysgrifennu, darllen sgrin, meddalwedd chwyddo, cymorthyddion golwg gwan a dyfeisiau Braille.
- Darparu cefnogaeth a hyfforddiant trosglwyddo penodol i Nam ar y Golwg lle bo angen.
- Cefnogi a rhoi cyngor i rieni / gwarcheidwaid.
- Hyrwyddo a darparu hyfforddiant ar les emosiynol a sgiliau cymdeithasol a chyfathrebu.
- Cefnogi myfyrwyr trwy drosglwyddo i ddarpariaeth ôl-16 / Addysg Bellach ac i fod yn oedolion annibynnol.
- Grymuso a chefnogi disgybl â nam ar ei olwg i ddatblygu hunanhyder a hunan-barch.
- Addysgu sgiliau arbenigol, er enghraifft Braille, defnyddio offer arbenigol a TGCh, a sgiliau byw a dysgu annibynnol.
- Addasu adnoddau addysgu a dysgu mewn fformatau print, sain neu gyffyrddadwy a hyfforddi staff mewn lleoliadau i wneud hyn
- Cynghori staff ysgolion ar drefniadau mynediad ar gyfer arholiadau.
- Helpu disgyblion i gyrraedd eu potensial waeth beth fo'u nam ar eu golwg.
Dyma daflen ffeithiau a gynhyrchwyd gan y RNIB sy’n amlinellu rôl Athro Cymwysedig Disgyblion â Nam ar eu Golwg:
Rôl Athro Cymwysedig Disgyblion â Nam ar eu Golwg (yn agor mewn tab newydd)
Mewn cymdeithas sy’n gynyddol gynhwysol, rôl yr Athro Nam ar y Golwg yw sicrhau bod dewis yn cael ei gynnig i blant, pobl ifanc a rhieni/gofalwyr plant a Phobl Ifanc sydd â Nam ar eu Golwg. Mae arbenigedd ac adnoddau ar gael i ddisgyblion, rhieni/gwarcheidwaid ac ysgolion i alluogi mynediad cynhwysol llawn at ddysgu. Mae sgiliau byw'n annibynnol a symudedd yn cael eu cyrchu pan fo angen hynny gan arbenigwyr Sefydlu Cŵn Tywys y DU. Sefydlir gweithio cydweithredol i helpu a diwallu pob angen.
Sut mae cael help gan Athro Cymwysedig Disgyblion â Nam ar eu Golwg/Athro Arbenigol ar gyfer Nam ar y Golwg?
Mae'r llwybr i gael gafael ar gymorth gan Athro Cymwysedig Disgyblion â Nam ar eu Golwg fel arfer yn cychwyn trwy atgyfeiriad iechyd uniongyrchol gan yr Offthalmolegydd neu y Clinig Llygaid. Gall y plentyn gael ardystiad Nam ar ei Olwg neu Nam Difrifol ar ei Olwg. Unwaith y bydd gan yr Athro Cymwysedig Disgyblion â Nam ar eu Golwg fanylion y plentyn, bydd yr Athro Cymwysedig Disgyblion â Nam ar eu Golwg yn cychwyn cyswllt uniongyrchol dros y ffôn, trwy'r post neu e-bost i asesu a helpu eich plentyn. Os yw'ch plentyn o dan ofal optegydd yn unig, mae'n annhebygol bod angen cefnogaeth Athro Cymwysedig Disgyblion â Nam ar eu Golwg gan fod golwg eich plentyn wedi'i chywiro gan sbectol bresgripsiwn. Mae angen atgyfeiriad i Athro Cymwysedig Disgyblion â Nam ar eu Golwg pan fydd gan eich plentyn nam ar ei olwg na ellir ei gywiro gan sbectol bresgripsiwn.
Asesiad Golwg Gwan
Gwasanaeth Golwg Gwan Cymru
Os oes gan eich plentyn ardystiad nam ar ei olwg neu nam difrifol ar ei olwg, mae’n gymwys i gael Asesiad Golwg Gwan (yn agor mewn tab newydd). Dim ond optegydd achrededig all wneud hyn.
Adnoddau a gwybodaeth am Nam ar y Golwg
Llythrennedd a Nam ar y Golwg
Cyrchu Darllen ac Ysgrifennu gyda Nam ar y Golwg
Asesir Plant a Phobl Ifanc gan yr Athro Cymwysedig Disgyblion â Nam ar eu Golwg o oedran ifanc iawn i sicrhau eu bod yn cyrchu'r cyfrwng cywir i ddarllen ac ysgrifennu. Os oes gan blentyn olwg gwan, yna bydd arddull, maint a lliw'r ffont yn bwysig ar gyfer ei gyrchu. Os oes gan blentyn nam difrifol ar ei olwg, gellir gweithredu cwricwlwm amgen sy’n cynnwys cwricwlwm cyffyrddol/Braille.
Gwefan sy'n cynnig syniadau ac awgrymiadau i blant o bob oed yw Paths to Literacy (yn agor mewn tab newydd).
Mae ganddyn nhw raglenni Llythrennedd Braille, Gwersi Braille a Chelf Braille ac adnoddau ar gyfer athrawon a chynorthwywyr cymorth.
- Gwersi Braille (yn agor mewn tab newydd)
- Celf Braille (yn agor mewn tab newydd)
- Dysgu Braille (yn agor mewn tab newydd)
- RNIB Braille (yn agor mewn tab newydd)
Living Paintings (yn agor mewn tab newydd)
Llyfrgell Gyffwrdd am ddim drwy’r post ar gyfer pob oedran ysgol.
RNIB Bookshare (yn agor mewn tab newydd)
Gwefan rannu llyfrau AM DDIM sy’n darparu e-lyfrau ac adnoddau hygyrch, am ddim ar gyfer dysgwyr â nam ar eu golwg.
Llyfrgell Hygyrch (yn agor mewn tab newydd)
Llyfrgell ar-lein am ddim arall ar gyfer pobl â nam ar eu golwg.
Llyfrau Llafar Cymru (yn agor mewn tab newydd)
Sefydliad sy’n cynhyrchu llyfrau llafar Cymraeg a Saesneg ar gyfer pobl â nam ar eu golwg.
Llyfrau CustomEyes (yn agor mewn tab newydd)
Dewis eang o lyfrau print bras i’w prynu ar gyfer myfyrwyr â nam ar eu golwg.
Gwasg Gomer (yn agor mewn tab newydd)
Detholiad enfawr o e-lyfrau Cymraeg a Saesneg i’w prynu.
Oxford Reading Tree (yn agor mewn tab newydd)
Detholiad o lyfrau darllen Cymraeg am ddim i blant o gyfres Oxford Reading Tree
Rhifedd a Nam ar y Golwg
Cyrchu Mathemateg gyda Nam ar y Golwg
Dylai rhifedd ar gyfer plentyn â nam ar ei olwg fod yn “ymarferol” ac yn gyffyrddadwy ei natur. Bydd angen i'r cysyniad/thema gael ei ategu gan eitem sy'n ei helpu i ddeall yr hafaliad. Bydd defnyddio Numicon, cownteri a hyd yn oed blociau i gyd yn galluogi mynediad. Dyma ambell ddolen i'ch helpu gartref ac yn yr ysgol:
Awgrymiadau ar addysgu mathemateg i ddisgybl â Nam ar ei Olwg (yn agor mewn tab newydd)
Arweiniad syml i helpu addysgwyr a theuluoedd gyda rhifedd mewn lleoliad addysgol neu gartref
Maths Investigation Box (yn agor mewn tab newydd)
Bocs o adnoddau Cysyniad Rhifedd Cynnar i helpu plant â Nam ar eu Golwg
Braille a Rhifedd (yn agor mewn tab newydd)
Rhestr o adnoddau i wneud rhifedd yn gyffyrddadwy a hygyrch i ddisgyblion
56 cysyniad Mathemateg Cyffyrddadwy i helpu plant â Nam ar eu Golwg (yn agor mewn tab newydd)
Blog gwych â syniadau bob dydd i helpu rhieni ac ysgolion ddatblygu cysyniadau rhifedd cyffyrddadwy
Nam ar y Golwg yn y Blynyddoedd Cynnar
(Cymorth dysgu ar gyfer oedran meithrin a chyn-ysgol)
Yn y Blynyddoedd Cynnar, mae'n bwysig cefnogi datblygiad ymwybyddiaeth gyffyrddadwy a sgiliau gweledol sylfaenol plentyn trwy'r cysyniad o sgiliau edrych positif. Mae'r math o ddysgu a chwarae yn dod yn bwysig ac yn benodol i allu eich plentyn i archwilio'r amgylchedd o'i gwmpas. Unwaith y bydd plentyn yn cael ei atgyfeirio at yr Athro Nam ar y Golwg Arbenigol, caiff eich plentyn ei asesu a gweithredir strategaethau wedi'u teilwra'n arbennig i ddatblygu eu sgiliau gweledol sylfaenol. Dyma ambell ddolen i helpu rhieni a lleoliadau addysgol:
Plant a Braille (yn agor mewn tab newydd) – gwybodaeth ar gyfer rhieni/gwarcheidwaid
Addasu Delweddau ar gyfer plant sy’n dechrau darllen (yn agor mewn tab newydd) – arweiniad i addasu adnoddau gwersi i fod yn weledol hygyrch yn y Blynyddoedd Cynnar
The Marvin Story Time Show (yn agor mewn tab newydd) – Amser stori sy’n addas ar gyfer Nam ar y Golwg i ddisgyblion â Golwg Gwan
Helpu disgyblion sydd â Nam ar y Golwg ac anghenion Dysgu Ychwanegol a Chymhleth
Isod ceir ambell ddolen i helpu disgyblion sydd ag anghenion ychwanegol a chymhleth â Nam ar eu Golwg i ddefnyddio ac ymarfer eu sgiliau gweledol sylfaenol:
Sensory Bucket Time (yn agor mewn tab newydd)
Story Buckets Edrych Positif i annog sgiliau gweledol sylfaenol gydag amser stori, strategaethau llythrennedd a rhifedd ar gyfer nam ar y golwg
Active Learning Space (yn agor mewn tab newydd)
Awgrymiadau ar sut i greu gofodau dysgu llesol ar gyfer plant
CVI Scotland (yn agor mewn tab newydd)
Gwybodaeth am helpu datblygiad iaith i’r rhai â Nam Ymenyddol ar y Golwg ac Anableddau Dwys a Dysgu Lluosog
CVI Society (yn agor mewn tab newydd)
Gwybodaeth am ddefnyddio pebyll lliw i gynyddu ymwybyddiaeth ac ymgysylltiad gweledol ar gyfer plant â Nam Ymenyddol ar y Golwg ac Anableddau Dwys a Dysgu Lluosog
Little Bear Sees (yn agor mewn tab newydd) – Gwefan wedi’i dylunio ar gyfer plant â Nam Ymenyddol ar y Golwg
Technoleg Hygyrch
Mae technoleg yn dod yn fwyfwy hygyrch i blant sydd â golwg gwan / nam ardystiedig ar eu golwg. Os oes gan blentyn nam difrifol ar ei olwg, efallai y bydd angen dyfeisiau chwyddo, cyffyrddol neu Braille arbenigol. Mae'r dechnoleg a'r rhaglenni ategol yn aml yn cynnwys teipio cyffwrdd.
Isod mae dolenni i wybodaeth am ffyrdd o gael mynediad at dechnoleg os oes gan eich plentyn olwg gwan:
iPad- Defnyddio gosodiadau Llais (yn agor mewn tab newydd)
Cyngor ac adnoddau technoleg ar gyfer myfyrwyr â nam ar eu golwg.
Microsoft Windows 10 (yn agor mewn tab newydd)
Gwybodaeth ddefnyddiol ar sut i osod opsiynau hygyrchedd yn Windows 10.
Llwybrau Byr Microsoft Windows (yn agor mewn tab newydd)
Gwybodaeth am sut i ddefnyddio llwybrau byr bysellfwrdd yn Windows.
Teipio cyffwrdd (yn agor mewn tab newydd)
Cyfleoedd i fyfyrwyr ddysgu sgiliau teipio cyffwrdd (fformat gwers wrth wers)
BBC Dance mat (yn agor mewn tab newydd)
Teipio cyffwrdd ar gyfer Golwg Gwan (sylfaenol)
Humanware (yn agor mewn tab newydd)
Mae Humanware yn gwmni byd-eang sy’n ceisio darparu technoleg gynorthwyol ar gyfer unigolion sydd â nam ar eu golwg.
Apiau hygyrch ar gyfer ffonau symudol a llechi fel iPads
Mae hygyrchedd yn hanfodol i ddatblygu sgiliau annibynnol i ddisgybl/plentyn â nam ar ei olwg. Dyma ddolen i’r apiau cynhwysol a hygyrch gorau sydd ar gael:
Apiau ar gyfer Nam ar y Golwg (yn agor mewn tab newydd)
Gwefannau Defnyddiol Eraill
Mae nifer o elusennau a sefydliadau ar gael sy’n helpu plant a phobl ifanc â nam ar eu golwg:
RNIB (yn agor mewn tab newydd) Sefydliad Cenedlaethol Brenhinol Pobl Ddall
Elusen yn y DU sy'n cynnig gwybodaeth, cefnogaeth a chyngor i bobl â nam ar eu golwg. Maen nhw hefyd yn cynnig Grant Technoleg Gynorthwyol lle gall teuluoedd wneud cais am ddyfeisiau i'w defnyddio gartref.
Cŵn Tywys (yn agor mewn tab newydd)
Sefydliad elusennol Prydeinig sy'n helpu pobl ddall a rhannol ddall trwy'r Gwasanaethau Sefydlu, Symudedd, Cynefino, Sgiliau Bywyd a gwneud cais am Gi Tywys.
LOOK UK (yn agor mewn tab newydd)
Elusen sy'n cynnig mentora, digwyddiadau trawsnewidiol, grwpiau cymorth i rieni a fforymau ieuenctid, i helpu pobl ifanc â nam ar eu golwg.
Positive Eye (yn agor mewn tab newydd)
Cwmni hyfforddi arbenigol Nam ar y Golwg sy'n cynnal cyrsiau ac yn darparu adnoddau i helpu plant a phobl ifanc sydd â nam ar eu golwg.
UCAN (yn agor mewn tab newydd)
Mae UCAN yn gwmni cydweithredol perfformio a chelfyddydau creadigol ar gyfer plant, pobl ifanc ddall a rhannol ddall
Victa Parent Portal (yn agor mewn tab newydd)
Canolfan wybodaeth ar gyfer rhieni a gofalwyr sy’n magu plentyn â nam ar ei olwg.
Byw gyda Dallineb neu Nam ar y Golwg yn Sir Benfro
Access Pembrokeshire (yn agor mewn tab newydd) - Gwasanaeth gwybodaeth ar gyfer unigolion sy’n byw gydag anableddau yn Sir Benfro
Help os oes gennych broblemau golwg (yn agor mewn tab newydd) – dolen i sefydliadau a gwasanaethau cymorth yn Sir Benfro
Nam ar y Golwg yn y newyddion
Lego Braille (yn agor mewn tab newydd) yn cael ei ddarparu i ddisgyblion sy’n cael eu haddysg drwy Braille
Gwasanaethau Colli Golwg yng Nghymru
RNIB (yn agor mewn tab newydd)
Sight Cymru (yn agor mewn tab newydd)
Cyngor Cymru i'r deillion (yn agor mewn tab newydd)